Czujniki przeciwpożarowe
Czujnik przeciwpożarowy to element systemu sygnalizacji pożarowej (skrót SSP) – to system alarmu pożarowego, informujący o zagrożeniu. Sygnalizacja alarmowa pożarowa (skrót SAP) to zespół urządzeń wykrywających pożar (wykorzystując do tego celu czujnik przeciwpożarowy) w jego wczesnym stadium, inicjując alarm i w przypadku zaawansowanych systemów, powiadamiają straż pożarną w sposób automatyczny – lub inicjują inny rodzaj procedury mający na celu redukcję skutków pożaru, np. uruchamiając zraszacze przeciwpożarowe.
Czym jest czujnik przeciwpożarowy?
Czujka pożarowa reaguje na określone zjawiska fizyczne lub chemiczne, które pojawiają się w trakcie rozwijania się pożaru czy rozprzestrzeniania ognia. Oznacza to, że inicjuje ona sygnał alarmowy w trakcie wykrycia dymu lub nagłego wzrostu temperatury w pomieszczeniu.
Czujnik przeciwpożarowy powinien być jednak dostosowany do konkretnych miejsc i zastosowań. Jego konstrukcja może różnić się ze względu jego rodzaj czy miejsce wykorzystania. Wyróżniamy m.in. czujki pożarowe:
- punktowe – optyczne i jonizacyjne (np. obniżenie natężenia prądu jonizacji powoduje włączenie sygnalizacji alarmowej)
- liniowe – skonstruowane z wykorzystaniem nadajnika i odbiornika, podobnie do bram automatycznych (wykorzystujące wiązkę podczerwieni, wykrywając z jej pomocą dym poprzez przerwanie jej ciągłości podczas nadawania i odbioru sygnału),
- zasysające – montowane głównie w wysokich obiektach, jak magazyny wysokiego składowania, szyby windowe i w pomieszczeniach, w których czujnik przeciwpożarowy punktowy nie może być zamontowany zgodnie z wytycznymi producenta lub przepisami.
Czujnik przeciwpożarowy może być też skonstruowany w taki sposób, by wykrywać konkretną anomalię. Wyróżniamy więc:
- czujki dymu,
- czujki płomienia,
- czujki temperatury.
Czujnik przeciwpożarowy – normy i standardy
Czujniki przeciwpożarowe są obecnie podstawowym elementem wyposażenia zabezpieczającego w większości obiektów przemysłowo-produkcyjnych, magazynowych i użyteczności publicznej – zarówno państwowej, jak i prywatnej.
Tego rodzaju czujniki przeciwpożarowe są przystosowane do wykrywania pożarów określanych przez następujące normy:
- TF-2 do TF-5 / EN54/1,
- TF-1 i TF-8 / ISO/TS 7240-9-2006.
Należy więc sprawdzić określone przepisy, które zostały uregulowane w Rozporządzeniu MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719) w § 28. W rozporządzeniu dostępne są wszystkie informacje dotyczące konieczności montażu SSP dla określonych typów obiektów i przedsiębiorstw.
Gdzie czujnik przeciwpożarowy powinien zostać wykorzystany – przepisy
Na temat wymagań montażu i eksploatacji systemu sygnalizacji pożarowej mówi Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719):
§ 28.
1 Stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej, obejmującego urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, a także urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, jest wymagane w:
1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 5.000 m2,
b) wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 2.500 m2;
2) teatrach o liczbie miejsc powyżej 300;
3) kinach o liczbie miejsc powyżej 600;
4) budynkach służących celom gastronomicznym o liczbie miejsc powyżej 300;
5) salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powyżej 1.500;
6) szpitalach, z wyjątkiem psychiatrycznych, oraz w sanatoriach – o liczbie łóżek powyżej 200 w budynku;
7) szpitalach psychiatrycznych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
8) domach pomocy społecznej i ośrodkach rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
9) zakładach pracy zatrudniających powyżej 100 osób niepełnosprawnych w budynku;
10) budynkach użyteczności publicznej wysokich i wysokościowych;
11) budynkach zamieszkania zbiorowego, w których przewidywany okres pobytu tych samych osób przekracza trzy doby, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 200;
12) budynkach zamieszkania zbiorowego niewymienionych w pkt 11, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 50;
13) archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych;
14) muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej;
15) ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o zasięgu krajowym, wojewódzkim i w urzędach obsługujących organy administracji rządowej;
16) centralach telefonicznych o pojemności powyżej 10.000 numerów i centralach telefonicznych tranzytowych o pojemności 5.000-10.000 numerów, o znaczeniu miejscowym lub regionalnym;
17) garażach podziemnych, w których strefa pożarowa przekracza 1.500 m2 lub obejmujących więcej niż jedną kondygnację podziemną;
18) stacjach metra i stacjach kolei podziemnych;
19) dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania powyżej 500 osób;
20) bankach, w których strefa pożarowa zawierająca salę operacyjną ma powierzchnię przekraczającą 500 m2;
21) bibliotekach, których zbiory w całości lub w części tworzą narodowy zasób biblioteczny.
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 11, nie dotyczą budynków znajdujących się na terenach zamkniętych służących obronności państwa.